Ιούλιος-Αύγουστος 2019 - LIFE AgroClimaWater

Α) Ταυτότητα έργου

Περιγραφή/Σκοπός

Το έργο LIFE AgroClimaWater στοχεύει στην προώθηση της αποδοτικής χρήσης νερού και στην υποστήριξη της μετάβασης προς μια ανθεκτική, στην κλιματική αλλαγή, γεωργία στις μεσογειακές χώρες μέσω της ανάπτυξης στρατηγικής προσαρμογής της διαχείρισης νερού σε τρεις αγροτικές οργανώσεις, δύο σε περιοχές της Κρήτης (Μεραμβέλλο και Πλατανιάς) και μια στη Basilicata της Ιταλίας (Metapontino). Επιμέρους στόχοι του είναι:

1. Η ανάπτυξη και εφαρμογή στρατηγικών διαχείρισης νερού ενόψει της κλιματικής αλλαγής σε επίπεδο αγροτικών συνεταιρισμών.
2. Ο καθορισμός και εφαρμογή αποδοτικών ως προς τη χρήση νερού γεωργικών πρακτικών σε δενδρώδεις καλλιέργειες.
3. Η δημιουργία πρότυπων αγροκτημάτων προσαρμοσμένων στην έλλειψη νερού.
4. Η ενίσχυση της ικανότητας προσαρμογής των αγροτών και των οργανώσεών τους στην κλιματική αλλαγή: ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση.
5. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων των χρηστών νερού για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε επίπεδο πιλοτικών υπολεκανών του έργου.
6. Η διάδοση των προτεινόμενων στρατηγικών, με στόχο την εφαρμογή τους από αγρότες και αγροτικούς συνεταιρισμούς τόσο στις επιλεχθείσες περιοχές, όσο και σε περιοχές που αντιμετωπίζουν παρόμοιες κλιματικές προκλήσεις.
7. Η ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων του έργου στην Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία και πολιτική που αφορά στη γεωργία, στην κλιματική αλλαγή και στο περιβάλλον.

Β) Καλές πρακτικές

Οι καλές πρακτικές οι οποίες αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του έργου LIFE AgroClimaWater σχετίζονται με την ανάπτυξη:

• Καλών Καλλιεργητικών Πρακτικών για την ενίσχυση της αποδοτικής χρήσης νερού σε πολυετείς καλλιέργειες (ελιά, εσπεριδοειδή και ροδάκινα), σε επίπεδο αγρού.
• Δράσεων Διακυβέρνησης για την επίτευξη δίκαιης και διαφανούς διαχείρισης των υδάτων, σε επίπεδο αγροτικών οργανώσεων.
• Σχεδίων αντιμετώπισης πλημμυρών και ξηρασίας που διασφαλίζουν την ολιστική προσέγγιση της προσαρμογής της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή.

 Επιπρόσθετα, ως καλή πρακτική του έργου χαρακτηρίζεται και η ανάπτυξη δύο οδηγών με τίτλο:

• “EWS: ως εργαλείο προσαρμογής του αγροτικού τομέα στην κλιματική αλλαγή”
• “Βέλτιστες πρακτικές αποδοτικής χρήσης νερού στη γεωργία”

οι οποίοι πρόκειται να εκδοθούν το προσεχές διάστημα. Ο πρώτος οδηγός θα περιλαμβάνει σαφείς οδηγίες για την ανάπτυξη του Συστήματος Διαχείρισης Αγροτικού Νερού σε επίπεδο αγροτικής οργάνωσης και ο δεύτερος θα παρουσιάζει τις προτεινόμενες αγροτικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν στο έργο ως οδηγός για την αποτελεσματική χρήση των υδάτινων πόρων στις καλλιέργειες, ενόψει της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

 Παράλληλα, ως καλές πρακτικές διάχυσης πληροφοριών προς το γενικό κοινό και ενθάρρυνσης αλλαγής της συμπεριφοράς του αποτελούν:

• οι ενημερωτικές συναντήσεις με παραγωγούς οι οποίες έλαβαν χώρα εντός των περιοχών ενδιαφέροντος,
• οι εκπαιδευτικές δράσεις στις οποίες συμμετείχαν οι παραγωγοί με στόχο την εκπαίδευση τους στην εφαρμογή των προτεινόμενων πρακτικών,
• ενημερωτικές συναντήσεις με αγροτικές οργανώσεις εκτός των περιοχών ενδιαφέροντος που ως στόχο θα έχουν την υιοθέτηση και εφαρμογή των προτεινόμενων αγροτικών πρακτικών και δράσεων διακυβέρνησης και από άλλες αγροτικές οργανώσεις, οι οποίες δεν συμμετέχουν στο έργο
• η διοργάνωση ειδικών διαλέξεων σε άλλες χώρες (Κύπρος, Ισπανία, κτλ.) με στόχο την επίδειξη και αναπαραγωγή των αποτελεσμάτων του έργου και σε άλλες Μεσογειακές χώρες.

 Τέλος, άλλη μια καλή πρακτική του έργου θεωρείται η συμμετοχή και εμπλοκή των κυριότερων εθνικών εμπλεκόμενων φορέων στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του, καθώς μέσω αυτής της δράσης το έργο στοχεύει:

• στην ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων του στην εθνική αγροτική και περιβαλλοντική πολιτική
• στην ανατροφοδότηση σχετικά με τις δυνατότητες μεταφοράς και πιθανής εφαρμογής (δυνατότητα αναπαραγωγής) των δράσεων του.

Γ) Αποτελέσματα

Τα κύρια αποτελέσματα του έργου μέχρι και σήμερα είναι:

• Η οργάνωση αγροτικών οργανώσεων σε θέματα διαχείρισης νερού μέσω τις ανάπτυξης και εφαρμογής περιβαλλοντικού συστήματος (EWS standard) και στρατηγικής διαχείρισης για το νερό
• Η ανάπτυξη και υλοποίηση Στρατηγικών Προσαρμογής της Διαχείρισης Νερού οι οποίες περιλαμβάνουν προτεινόμενες Καλές Αγροτικές Πρακτικές (ΚΑΠ), δράσεις διακυβέρνησης και σχέδια δράσης πλημμύρας και ξηρασίας.
• Ανάπτυξη και εφαρμογή σχεδίων δράσης σχετικά με δράσεις διακυβέρνησης όπως, συμμόρφωση με τις νομικές απαιτήσεις, αλληλεξάρτηση με άλλους πόρους, διαφάνεια και ευαισθητοποίηση σε θέματα νερού, σχέδια ετοιμότητας και αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και οικονομική διαφάνεια
• Εκπαίδευση 340 παραγωγών και ευαισθητοποίηση / ενημέρωση 5.400 ατόμων σχετικά με το έργο, το κύριο πεδίο εφαρμογής του και τα αποτελέσματά του μέσω διαφόρων δράσεων διάχυσης και δημοσιότητας του έργου.

 Όσον αφορά τα μελλοντικά αποτελέσματα του έργου αυτά σχετίζονται με:

• Το σαφή καθορισμό των περιβαλλοντικών και κοινο-οικομικών επιπτώσεων του έργου λόγω της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων σε επίπεδο αγρού και αγροτική οργάνωσης,
• Την εκπαίδευση παραγωγών σε πρακτικές προσαρμογής της διαχείρισης των υδάτων,
• Την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση παραγωγών και Αγροτικών Οργανώσεων σε θέματα σχετικά με την υλοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου και μετά τη λήξη του,
• Την προετοιμασία των ανταγωνιστικών χρηστών του νερού σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής,
• Την αναθεώρηση της Στρατηγική Προσαρμογής της Διαχείρισης Νερού.

 Επιπρόσθετα κατά το τελευταίο έτος εφαρμογής του έργου προβλέπεται:

• Η ανάπτυξη οδηγών σχετικά με εφαρμογή τόσο του προτύπου EWS ως εργαλείο προσαρμογής του αγροτικού τομέα στην κλιματική αλλαγή, όσο και των προτεινόμενων ΚΑΠ
• Η διοργάνωση ενημερωτικών και εκπαιδευτικών συναντήσεων με γεωπόνους, αγρότες, αγροτικές οργανώσεις και αρμόδιες αρχές τόσο εντός, όσο και εκτός των περιοχών ενδιαφέροντος
• Η διοργάνωση του συνεδρίου λήξης του έργου (Ιούνιος 2020, Κρήτη, Χανιά)

Τα αποτελέσματα του έργου μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο από αγρότες, οι οποίοι καλλιεργούν είδη πολυετών καλλιεργειών τα οποία συμμετέχουν στο έργο (ελιά, εσπεριδοειδή και ροδάκινα), όσο και από άλλες Αγροτικές Οργανώσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται εντός των ευρύτερων περιοχών ενδιαφέροντος (Κρήτη και Basilicata) αλλά και σε άλλες Μεσογειακές περιοχές οι οποίες αντιμετωπίζουν τις ίδιες κλιματικές προκλήσεις.

Επιπρόσθετα, τα αποτελέσματα του έργου LIFE AgroClimaWater θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες θα μπορούσαν να λάβουν υπόψη τους τα αποτελέσματα και τις προτεινόμενες πρακτικές του έργου για τη διαμόρφωση εθνικών πολιτικών και νομοθεσίας οι οποίες σχετίζονται με τη διαχείριση του νερού, το περιβάλλον και τη γεωργία.  

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν τα αποτελέσματα του έργου μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του έργου (Δράσεις – Παραδοτέα), είτε μπορούν να επικοινωνήσουν για περισσότερες πληροφορίες με την τον Ομάδα Έργου.