Αύγουστος 2018 - LIFE DEBAG

Α) Ταυτότητα έργου

Περιγραφή/Σκοπός

Το πρόγραμμα LIFE DEBAG στοχεύει στην ανάπτυξη και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη μείωση της ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τις λεπτές πλαστικές σακούλες μιας χρήσης. Οι κύριοι στόχοι του προγράμματος LIFE DEBAG είναι:

• να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει σχετικά με το πρόβλημα της χρήσης και διάθεσης πλαστικών σακουλών μέσω μιας ολοκληρωμένης ενημερωτικής εκστρατείας σε εθνικό επίπεδο, καθώς και να αντιμετωπίσει αυτό το περιβαλλοντικό πρόβλημα σε τοπικό επίπεδο, μέσα από μια εντατική ενημερωτική και εκπαιδευτική εκστρατεία στη Σύρο.
• η ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών στο περιβαλλοντικό πρόβλημα της πλαστικής σακούλας.
• να συμβάλει στη μετατροπή της ελληνικής κοινωνίας από μια καταναλωτική κοινωνία σε μια κοινωνία βιώσιμης ανάπτυξης ξεκινώντας από τις πλαστικές σακούλες, ένα κυρίαρχο και ορατό στοιχείο της σύγχρονης καταναλωτικής συμπεριφοράς.
• η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και η διάδοση των αποτελεσμάτων του έργου προκειμένου να ενισχυθεί η δυνατότητα επαναληψιμότητας του, προσφέροντας παράλληλα προστιθέμενη αξία στην ΕΕ.

Β) Καλές πρακτικές

Η εντατική ενημερωτική εκστρατεία που διεξάγεται στην πιλοτική περιοχή του έργου, το νησί της Σύρου, μέσα  από μια σειρά εκδηλώσεων και δράσεων κυρίως στο πλαίσιο των «εβδομάδων χωρίς πλαστική σακούλα», είναι ο πυρήνας του έργου. O Δήμος Σύρου-Ερμούπολης υποστηρίζει όλες τις δράσεις και τις εκδηλώσεις του έργου. Παράλληλα εκτελείται μια εθνική ενημερωτική εκστρατεία μέσω της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου και του έντυπου τύπου καθώς και μέσω ηλεκτρονικών και κοινωνικών μέσων ενημέρωσης. Επιμορφωτικά σεμινάρια εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικές διαλέξεις για μαθητές πραγματοποιούνται στα σχολεία της Σύρου ενώ έχει δημιουργηθεί ένα εκπαιδευτικό πακέτο που αποτελείται από Φύλλα Εργασίας και Φύλλα Πληροφοριών.

Ερωτηματολόγια και διαδικτυακές εκστρατείες εκτελούνται για να μελετήσουν την επίδραση της ενημερωτικής εκστρατείας στην τοπική κοινότητα της Σύρου και να εκτιμήσουν τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τον έλεγχο και την πιθανή εξάλειψη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των πλαστικών σακουλών.

Το έργο απευθύνεται σε τοπικούς και εθνικούς φορείς κυρίως μέσω της συμμετοχής τους σε φόρα. Αυτές οι συναντήσεις των εμπλεκομένων φορέων αποτέλεσαν την κύρια διαδικασία διαβούλευσης μεταξύ των ενδιαφερομένων και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Επιπλέον, οι προτάσεις του έργου υποβλήθηκαν στα διάφορα νομοθετικά όργανα και παρουσιάστηκαν στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Ως αποτέλεσμα, το έργο συνέβαλε σημαντικά στην εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ στην Ελλάδα και στην αντίστοιχη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β' 2812 / 10.8.2017) σχετικά με τη χρήση λεπτών πλαστικών σακουλών.

Το πρόγραμμα LIFE DEBAG δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην παρακολούθηση των αλλαγών της περιβαλλοντικής κατάστασης επιλεγμένων θαλάσσιων περιοχών και ακτών της Σύρου, που συμβαίνουν λόγω των εκστρατειών ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης στο νησί. Το συστηματικό μεθοδολογικό σχήμα παρακολούθησης των απορριμμάτων στις ακτές και στον πυθμένα περιλαμβάνει έρευνες πεδίου που εισάγουν νέες τεχνολογίες με drones και υποβρύχια οχήματα.

Γ) Αποτελέσματα

Tο έργο, έως τώρα, έχει πέτυχει τους καθορισμένους στόχους του και έχει συμβάλει στη βελτίωση του θαλάσσιου περιβάλλοντος της πιλοτικής περιοχής του. Βασικά στοιχεία του έργου, μέχρι σήμερα, περιλαμβάνουν:

• 3 «εβδομάδες χωρίς πλαστικές σακούλες» στη Σύρο.
• 5 συναντήσεις εμπλεκομένων εταίρων με εκατοντάδες συμμετέχοντες
• 6909 μαθητές από 56 σχολεία σε έξι περιοχές (Σύρος, Πάρος, Νάξος, Μύκονος, Αττική και Θεσσαλονίκη) παρακολούθησαν τις εκπαιδευτικές παρουσιάσεις
• Ενημερώθηκαν 175 ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια στη Σύρο και 4.082 ενημερωτικά φυλλάδια σε 8 γλώσσες τοποθετήθηκαν.
• Υπογράφηκαν 220 εθελοντικές συμφωνίες από τους ιδιοκτήτες τοπικών καταστημάτων
• 11.800 επαναχρησιμοποιούμενες υφασμάτινες σακούλες έχουν διανεμηθεί στους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού
• 4.569 θεάσεις του τηλεοπτικού σποτ του έργου στο YouTube
• περισσότερες από 560.000 θεάσεις και 6.650 κοινοποιήσεις του τηλεοπτικού σποτ μέσω των καναλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
• 25.272 άτομα επισκέφθηκαν την επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος
• 2.679 θεάσεις των 7 βίντεο που παρουσιάζουν τους στόχους και τις δραστηριότητες του έργου

Το πρόγραμμα εντατικής παρακολούθησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Σύρου έδειξε:

• 65% μείωση των πλαστικών σακουλών στις παραλίες της Σύρου
• 33% μείωση της συμβολής των πλαστικών σακουλών στο φορτίο απορριμμάτων στον πυθμένα του κόλπου της Ερμούπολης

Πιο συγκεκριμένα:

• 60.000 απορρίμματα συλλέχθηκαν και καταγράφηκαν στις παραλίες
• 3.100 απορρίμματα εντοπίστηκαν και ταξινομήθηκαν από τη βιντεοσκόπηση του πυθμένα
• 550 απορρίμματα αναγνωρίστηκαν στις εικόνες που συνέλεξαν τα drones στις ακτές

Το LIFE DEBAG κατόρθωσε να επηρεάσει την εθνική νομοθεσία για τις πλαστικές σακούλες μιας χρήσης και μέσω της διάδοσης των αποτελεσμάτων του και της δικτύωσης του, δίνει ένα καλό παράδειγμα, ελκυστικό για επανάληψη, με βάση τα εξαιρετικά αποτελέσματα του.